Traduction en grec de l'article Sur les îles de Corfou et d’ailleurs, un été inaccessible aux touristes grecs, paru le 4/08/22. Par Antoine Chabrol
Un été grec sans les Grecs - La Grèce est redevenue une destination de choix pour les vacanciers du monde entier, après deux ans de restrictions sanitaires. Mais la saturation des îles prisées, associée à une inflation galopante, a engendré une flambée des prix inédite. De nombreux Grecs devront changer leurs plans habituels, voire annuler leurs vacances dans leur pays.
Η Ελλάδα έχει γίνει και πάλι δημοφιλής προορισμός για τους παραθεριστές από όλο τον κόσμο, μετά από δύο
χρόνια υγειονομικών περιορισμών. Όμως ο κορεσμός των δημοφιλών νησιών, σε συνδυασμό με την εκτίναξη
του πληθωρισμού, έχει οδηγήσει σε πρωτοφανείς αυξήσεις των τιμών. Πολλοί Έλληνες θα αναγκαστούν να
αλλάξουν τα συνηθισμένα τους σχέδια ή ακόμη και να ακυρώσουν τις διακοπές τους στην πατρίδα τους.
---------------
Ελλάδα (Αθήνα) - Το βίντεο ονομάζεται "You Will Want to Stay Forever". Δημιουργήθηκε από το Εθνικό Γραφείο Τουρισμού και αφηγείται την ιστορία του έρωτα του Όθωνα με την Ελλάδα. Ο Αυστριακός τουρίστας ανακάλυψε τη χώρα το 2013, όταν βρισκόταν στη μέση ενός burn-out. Δεν έφυγε ποτέ, παρασυρμένος, όπως λέει, από την ελληνική φιλοξενία, τις μοναχικές περιπλανήσεις του σε νησιά με λευκά σπίτια ή τις αποδράσεις του σε ερημικές παραλίες. Το διαφημιστικό βίντεο ελπίζει να προσελκύσει ξένους τουρίστες.
Το στοίχημα φαίνεται να είναι κερδοφόρο για τη δεξιά κυβέρνηση, η οποία ελπίζει να επιστρέψει στα ρεκόρ επισκεπτών του 2019, τη χρονιά πριν από την πανδημία, όταν η χώρα δέχτηκε το ισοδύναμο του τριπλάσιου του πληθυσμού της. Γάλλοι, Αμερικανοί, Γερμανοί, Βρετανοί και Ολλανδοί τουρίστες συρρέουν καθημερινά στην πρωτεύουσα και τα δημοφιλή νησιά. Ωστόσο, αυτα εγκαταλείπονται από τους Έλληνες.
Σχεδόν οι μισοί από τα δέκα εκατομμύρια κατοίκους δηλώνουν ότι θα πρέπει να εγκαταλείψουν τις διακοπές τους αυτό το καλοκαίρι, σύμφωνα με διάφορα τοπικά μέσα ενημέρωσης, που βασίζονται σε δημοσκοπήσεις. Άλλοι αποφασίζουν να αλλάξουν τα σχέδιά τους. "Είναι πάρα πολύ ακριβά! Συνήθως πηγαίνω με μια ομάδα φίλων στην Κέρκυρα τον Αύγουστο για τις ετήσιες διακοπές μου. Νοικιάζουμε ένα σπίτι και επισκεπτόμαστε τα γύρω νησιά. Αλλά αυτή τη φορά θα πάω στη μητέρα μου στην Εύβοια", λέει η Δέσποινα Πέρδικα, μια ψηλή, λεπτή μελαχρινή και πρώην εθνική πρωταθλήτρια ξιφασκίας.
Τώρα δουλεύει σε τρεις δουλειές στην Αθήνα για να κερδίζει περίπου 700 ευρώ το μήνα -ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα είναι 713 ευρώ μικτά το μήνα (για 14 μήνες)- η « Maitre d’armes » παλεύει να αντιμετωπίσει την αύξηση των τιμών της ενέργειας. "Πλήρωσα 540 ευρώ για το ηλεκτρικό ρεύμα αυτό το χειμώνα, σε σύγκριση με 200 ευρώ το προηγούμενο έτος. Ξοδεύω 50 ευρώ κάθε τέσσερις ημέρες για να γεμίσω το αυτοκίνητό μου", υπολογίζει η Δέσποινα Περδίκα, η οποία ήδη τρέμει τον επόμενο χειμώνα, στο μικρό της σπίτι που βρίσκεται σε ένα προάστιο της πόλης. Η αρχική αιτία της αύξησης της τιμής των καυσίμων στην Ελλάδα βρίσκεται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο εκτροχίασε σε μεγάλο βαθμό τις τιμές, όπως και σε ολόκληρη την Ευρώπη, μετά την επιβολή κυρώσεων στη Μόσχα. Για παράδειγμα, σε ελληνικά νησιά όπως οι Κυκλάδες, ένα λίτρο εισαγόμενης βενζίνης κοστίζει πλέον σχεδόν 2,60 ευρώ.

Τώρα δουλεύει σε τρεις δουλειές στην Αθήνα για να κερδίζει περίπου 700 ευρώ το μήνα -ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα είναι 713 ευρώ μικτά το μήνα (για 14 μήνες)- η « Maitre d’armes » παλεύει να αντιμετωπίσει την αύξηση των τιμών της ενέργειας. "Πλήρωσα 540 ευρώ για το ηλεκτρικό ρεύμα αυτό το χειμώνα, σε σύγκριση με 200 ευρώ το προηγούμενο έτος. Ξοδεύω 50 ευρώ κάθε τέσσερις ημέρες για να γεμίσω το αυτοκίνητό μου", υπολογίζει η Δέσποινα Περδίκα, η οποία ήδη τρέμει τον επόμενο χειμώνα, στο μικρό της σπίτι που βρίσκεται σε ένα προάστιο της πόλης. Η αρχική αιτία της αύξησης της τιμής των καυσίμων στην Ελλάδα βρίσκεται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο εκτροχίασε σε μεγάλο βαθμό τις τιμές, όπως και σε ολόκληρη την Ευρώπη, μετά την επιβολή κυρώσεων στη Μόσχα. Για παράδειγμα, σε ελληνικά νησιά όπως οι Κυκλάδες, ένα λίτρο εισαγόμενης βενζίνης κοστίζει πλέον σχεδόν 2,60 ευρώ.
« Ένα άπιαστο όνειρο »
Στον απόηχο, οι ακτοπλοϊκές εταιρείες αύξησαν τις τιμές: τρεις αυξήσεις στις τιμές των εισιτηρίων από τον Απρίλιο, δηλαδή 35% αύξηση σε διάστημα ενός έτους. Τα δημοφιλή νησιά του Αιγαίου γίνονται έτσι "άπιαστο όνειρο για κάθε άλλον Έλληνα εργαζόμενο", όπως επισημαίνει η Efsyn (η αριστερή Εφημερίδα των Συντακτών) στο φύλλο της 3ης Ιουλίου. "Ένα ταξίδι με πλοίο στα νησιά των Κυκλάδων κοστίζει σχεδόν 800 ευρώ για τέσσερα άτομα με αυτοκίνητο τον Αύγουστο", υπολογίζει η Δήμητρα, υπάλληλος ταξιδιωτικού γραφείου στην Αθήνα, η οποία συνήθως ταξιδεύει σε αυτό το δημοφιλές αρχιπέλαγος κάθε Αύγουστο.
Κάτω από τα παράθυρά της, σε απόσταση αναπνοής από την Ακρόπολη, δεκάδες τουρίστες ανεβαίνουν στο οροπέδιο μέσα στη ζέστη. Ο συνεχής θόρυβος από τις τροχήλατες βαλίτσες των ταξιδιωτών αντηχεί στο πεζοδρόμιο. Αυτοί οι επισκέπτες συχνά μένουν δύο ή τρεις ημέρες στην πρωτεύουσα πριν πάνε στα δημοφιλή νησιά Αμοργό, Μήλο, Φολέγανδρο...
Η Δήμητρα, από την πλευρά της, έχει παραιτηθεί για αυτό το καλοκαίρι. "Πρέπει να υπολογίζω τα πάντα, τα πάντα είναι πιο ακριβά από πριν: ξενοδοχεία, φαγητό κ.λπ.", θρηνεί αυτή η υπάλληλος, της οποίας ο σύζυγος έχασε τη δουλειά του κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Στην Ελλάδα, ο συνολικός πληθωρισμός ήταν 12% τον Ιούνιο σε σχέση με έναν χρόνο, έναντι 6,2% στη Γαλλία και 8,6% στην Ευρωζώνη, σύμφωνα με τη Eurostat, και πάλι λόγω της ουκρανικής σύγκρουσης.
Επιστροφή των Αμερικανών επισκεπτών
"Το πρόβλημα αφορά όλες τις κοινωνικές κατηγορίες. Τα ταξίδια έχουν γίνει πηγή άγχους για τους Έλληνες, οπότε ποιος είναι ο λόγος να φύγουμε;" λέει ο Παύλος, ένας Έλληνας σκηνοθέτης από την Αθήνα, ο οποίος εξακολουθεί να αγωνίζεται να βρει έναν προσιτό προορισμό. Το μόνο που μας απομένει τώρα είναι να κατασκηνώσουμε στην άγρια φύση [μια πρακτική που απαγορεύεται και τιμωρείται με πρόστιμο 300 ευρώ - σ.σ. σημείωση]. Ο άνθρωπος του θεάτρου υποδεικνύει έτσι το πρόβλημα της έλλειψης στέγης. "Εμείς οι Έλληνες έχουμε συνηθίσει να προγραμματίζουμε την τελευταία στιγμή τα ταξίδια στη χώρα μας, αυτό δεν είναι πλέον εφικτό.
Η έντονη ζήτηση από το εξωτερικό έχει επίσης ανεβάσει τις τιμές των διανυκτερεύσεων σε ξενοδοχεία, οι οποίες τον Αύγουστο μπορεί να φτάσουν τα 200 ή ακόμη και τα 300 ευρώ σε νησιά που ήταν "προσιτά για τους [Έλληνες] πριν από λίγα χρόνια", επισημαίνει ο Παύλος. Οι ξένοι τουρίστες επιστρέφουν μαζικά μετά από δύο χρόνια υγειονομικών περιορισμών, προς ικανοποίηση της κυβέρνησης. "Είμαστε πρώτοι σε αφίξεις Γάλλων, Ισραηλινών και Σέρβων ταξιδιωτών", δήλωσε ο Βασίλης Κικίλιας, υπουργός Τουρισμού, στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων στα τέλη Ιουνίου. Το 2019, η άφιξη 33 εκατομμυρίων ξένων επισκεπτών απέφερε στη χώρα 18,2 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος.
"Υποτιμήσαμε την επιθυμία για ταξίδια μετά από δύο χρόνια πανδημίας! Όλοι θέλουν να έρθουν την ίδια στιγμή, επειδή έχουμε καλές υπηρεσίες", παρακαλεί ο Λίσανδρος Τσιλίδης, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (FedHATTA), ο οποίος τονίζει ότι ο τομέας είναι "θεμελιώδης" για την ελληνική οικονομία. Οι τουρίστες από όλο τον κόσμο υποφέρουν από τον πληθωρισμό, όχι μόνο οι Έλληνες", λέει. Οι τιμές στα νησιά αυξάνονται ανάλογα με τη ζήτηση, είναι ο νόμος της αγοράς!
Όμως η αγοραστική δύναμη των ταξιδιωτών διαφέρει σημαντικά. Η πολύ ορατή επιστροφή πελατών από τις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά από δύο χρόνια πλήρους απουσίας λόγω του Covid, μαρτυρά αυτό. "Δεν δίνουν προσοχή στο τι ξοδεύουν, σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους", λέει η Αργυρώ Φίλη, διευθύντρια ταξιδιωτικού γραφείου στην Πάρο, στις Κυκλάδες, όπου οι Αμερικανοί αποτελούν πλέον την πλειοψηφία των τουριστών, μπροστά από τους Γάλλους. Η αγοραστική τους δύναμη είναι ακόμη μεγαλύτερη επειδή η αξία του ευρώ έχει μειωθεί δραστικά έναντι του δολαρίου.
« Τα ταξίδια θα γίνουν προνόμιο μιας ελίτ »
Αντιμέτωπη με την αγωνία των Ελλήνων που δεν μπορούν πλέον να ταξιδέψουν, η κυβέρνηση εισήγαγε κουπόνια διακοπών στα τέλη Ιουνίου, τα οποία επιτρέπουν στους πιο μειονεκτούντες να επωφεληθούν από εκπτώσεις σε δύο προσεκτικά επιλεγμένους προορισμούς: το νησί της Εύβοιας και το νησί της Σάμου. "Πρέπει να βοηθήσουμε αυτά τα νησιά, στην Εύβοια υπήρχαν πυρκαγιές που κατέστρεψαν το βόρειο τμήμα του νησιού, και στη Σάμο [νοτιοανατολικά - σημείωση του συντάκτη] υπήρχε μεγάλη παρουσία προσφύγων που μείωσε τον τουρισμό", εξηγεί ο Λίσανδρος Τσιλίδης. Επιμένει ότι οι Έλληνες "μπορούν να αντέξουν οικονομικά και άλλους προορισμούς εκτός από τα νησιά, τα οποία είναι αρκετά προσιτά, αν πάνε μέσω τουριστικών πρακτόρων".
"Αυτό δεν είναι το συνηθισμένο αίτημα των Ελλήνων. Σπάνια επιλέγουν ταξίδια "all inclusive" στη χώρα τους", απαντά ο ερευνητής Νίκος Ροδουσάκης, ο οποίος προειδοποιεί για τη συνέχιση ενός οικονομικού συστήματος που βασίζεται αποκλειστικά στον τουρισμό. Ο ίδιος τοποθετεί τη σημασία του αντίκτυπου του τομέα στην ελληνική οικονομία σε μια προοπτική. "Ο τουρισμός δεν μπορεί να παίξει το ρόλο της "ατμομηχανής" για την ελληνική οικονομία, όπως ισχυρίζονται οι αρχές. Ενδεικτικά, αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι την περίοδο 2008-2019 [κρίση χρέους - σημείωση του συντάκτη], οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά περίπου 56,2%, ενώ την ίδια στιγμή το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 24,2%", επισημαίνει ο Νίκος Ροδουσάκης, υπογραμμίζοντας την αναντιστοιχία.

Για τον ίδιο, η ρύθμιση αυτού του "ιστορικού τομέα που αναπτύχθηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο" θα ήταν απαραίτητη. Αν δεν γίνει τίποτα, "σε λίγα χρόνια τα ταξίδια θα γίνουν μόνο προνόμιο μιας ελίτ", ανησυχεί ο Αθηναίος σκηνοθέτης Παύλος. "Αυτού του είδους ο τουρισμός πρέπει να περιοριστεί, διότι δημιουργεί επίσης οικολογικά και πολιτιστικά προβλήματα", λέει. Άλλες αρνητικές επιπτώσεις είναι ήδη γνωστές για τα ελληνικά νησιά, οι οποίες είναι δημοφιλές εδώ και αρκετά χρόνια.